Modderslootje werkt

Het modderslootje voor de boerenzwaluwen op Stokkink werkt ook dit jaar zeer goed. Opmerkelijk is echter hoe het eerste paar te werk gaat bij het herstel van een oud nest. Eerst wordt van de vloer een sprietje droog gras opgepikt, hiermee vliegt de vogel naar het slootje waar het in de modder wordt geduwd, met een sprietje vol modder wordt teruggevlogen en op het nest spant de zwaluw zich in beide met de snavel als gereedschap stevig aan te drukken.

Eerste paar van 2022

Het eerste paar boerenzwaluwen op Stokkink van dit seizoen is gevormd. En als er één paar is...., dan volgen er mogelijk meer. Vandaag werd al druk gewerkt aan een nest. Dat was een teken. Waarnemen kon ik echter nog niet dat er door een paar aan werd gewerkt. Bij flitslicht op een inmiddels donkere delle zag ik na negen uur 's avonds het mannetje en het vrouwtje verenigd rond het verkozen nest voor het eerste broedsel.

Nestbouw Koningsdag

Op Koningsdag 2022 begon de eerste boerenzwaluw op Stokkink aan nestbouw, in dit geval herstel van een oud nest. Met modder en soms nog groene grassprietjes werkte de vogel in de ochtenduren aan een nest voor de jongen. Merkwaardig is wel dat ik nog niet waar heb kunnen nemen, dat een paartje is gevormd. Of presenteert het mannetje het vrouwtje een gespreid bedje? Sprietjes worden ook geplukt van de oude lemen vloer op de delle van de boerderij.

Terug in oude koestal

Dit kan niet missen. De boerenzwaluw, die gisteren de voormalige koestal in scheerde, is teruggekeerd, heeft hier vorig jaar in de zomer ook vertoefd. De navigatie werkte nog perfect. Ik zag op een draad, waar eens staarten van de melkkoeien aan bevestigd waren, om te voorkomen dat ze in de poep belandden, een stukje van de vogel. Even later kwam vanuit een andere hoek de zwaluw vol in beeld. Wat fijn dat onze boerderij nog niet is verbouwd en dat ook allerlei oorspronkelijke spullen zijn blijven hangen. Onze zomergast en cultuurvolger (als de ontwikkelingen maar niet te snel gaan) geniet ervan. Zo gaan we samen de zomer in. Binnenkort wordt hier waarschijnlijk weer druk ‘getimmerd’ aan een oud nest boven een oude stallamp. Jaar in, jaar uit. Tenzij mensen de boel verknallen. Witte donderdag in Gelselaar. Vandaag is het Goede Vrijdag.

Al druk voorbereiden

Eén boerenzwaluw op Stokkink was gisteren druk met het grondig inspecteren van twee nesten aan dezelfde oude balk. Zelfs leek de vogel al voorbereidingen te treffen voor restauratie van de nesten. Maar eerst moet nog een partner worden gevonden, die mee wil bouwen.

Te herkennen aan plek

Boerenzwaluwen herken ik aan hun vaste hangplekken, al bij hun terugkeer uit Afrika in het voorjaar. Alsof ze niet weg zijn geweest, strijken ze bijvoorbeeld in de schemering neer op een donker nest aan de achterzijde van een eeuwenoude balk in ons achterhuis. De volgende ochtend vliegen ze naar een zit- of hangplek, die in voorgaande jaren ook al door zwaluwen werd gebruikt on combinatie met dit nest. Dan moet het haast wel een vogel zijn, die vorig jaar ook op deze plekken vertoefde, of hier werd geboren. Gistermorgen scheerde opnieuw een teruggekeerde zwaluw via de openstaande ‘nienduur’ (grote achterdeur) boerderij Stokkink in en vloog hier boven de ‘delle’ eerst enkele rondjes , voordat een zitplek werd gekozen. Hier nam de vogel in alle rust alles goed in zich op, waarna de vereninspectie begon. Van parasieten tussen hun veertjes hebben de zwaluwen altijd heel veel last. Daar hebben ze ook al last van, voordat ze een oud nest induiken. Rond de middag verscheen op een draadje tussen de balken ook een zwaluw die me sterk deed denken aan de opperzanger van de afgelopen jaren. De afgelopen nacht brachten drie boerenzwaluwen door in boerderij Stokkink, maar daar was de opperzanger niet bij.

Ook al tweede zwaluw

Ook een tweede boerenzwaluw vloog vanmorgen al het achterhuis binnen van boerderij Stokkink.

30 jaar aankomstdata

Voor het 30e achtereenvolgende jaar heeft Arend Heideman, op 10 april 2022, in boerderij Stokkink in Gelselaar de aankomst van de eerste boerenzwaluw van een seizoen genoteerd. In 1993 begon hij hiermee. Vanzelfsprekend was toen hun terugkeer hier niet meer. (Melk)vee werd er al niet meer gehouden. Beginjaren negentig werd ook gestopt met het houden van varkens. Zouden er dan nog wel voldoende insecten zijn voor deze vogels en om hun jongen te voeren? Deze vrees vormde de achtergrond van de notities. Later bevorderde de aanleg van een modderslootje sterk het aantal boerenzwaluwen dat zich nestelde tussen de eeuwenoude balken in het achterhuis van deze Gelselaarse boerderij, waar voor het huis een Bentheimer put prijkt met het jaartal 1575 erop. Zeer belangrijk is natuurlijk ook dat Stokkink (nog) niet is omgebouwd tot woonboerderij, zoals veel boerderijen in de omgeving. Anders is er voor de geliefde zomergasten geen plek meer. Op de 'delle' ligt ook nog altijd lemen vloer.

Eerste zwaluw terug

De eerste boerenzwaluw is teruggekeerd in het achterhuis van boerderij Stokkink in Gelselaar. Op zondag 10 april 2022. Even na acht uur ’s avonds zag ik met behulp van een zaklantaarn op een nest aan de achterzijde van een eeuwenoude balk het donkere kopje net boven de rand uitsteken. Onze geliefde zomergast dook diep weg in een oud nest. Gisteren maakte buurman Berendsen op De Nieuwe Renger in de Boshoek al melding van een eerste zwaluw. Deze trekvogels arriveren dit jaar niet uitzonderlijk vroeg. Vorig jaar nam ik de eerste zwaluw al op 31 maart waar in onze boerderij. En in 2012 zelfs al op 23 maat. In 2002 daarentegen pas op 23 april. Sinds 1993 houd ik hun aankomstdata bij. Met warme dagen in het vooruitzicht in deze nieuwe week durven de eerste zwaluwen kennelijk de oude boerderijen weer binnen te vliegen. Net als in de voorgaande eeuwen.