Het is stil op de delle

Voor het eerst sinds 5 april dit jaar overnacht in het achterhuis van Stokkink geen boerenzwaluw. Vanmorgen zag ik op de schemerachtige delle in elk geval nog één jong op het nest, dat stevig is verankerd met elektriciteitskabels en een contactdoos. Vanavond bleef het zo leeg als afgelopen donderdag toen de laatste twee jongen voor het eerst naar buiten vlogen, boven de olde schöppe en rond een kale kersenboom, waar ze zich lieten voeren door hun ouders. De nachten daarna was het zo koud da ze maar wat graag voor even terugkeerden naar deze veilige plek. Maar nu blijft het stil op de delle. Of zien we ze nog even terug voordat ze definitief vertrekken?

Laatste jongen vliegen

Nog net voor de herfst zijn de laatste jonge boerenzwaluwen op Stokkink voor de eerste keer naar buiten gevlogen. Een jong uit het nest met een vierling op een donkere plek voorop de delle viel/vloog er vorige week donderdag al uit. Dit overleefde het vogeltje uiteindelijk niet. Afgelopen dinsdag durfde een van de overgebleven drie jongen het nest te verlaten. Toen gistermorgen de laatste twee het nest voor de eerste keer uitvlogen, zag ik geen derde jong meer. Vanmorgen vlogen de twee overgebleven jongen net na tien uur via de nienduur (grote achterdeur) naar buiten. Even later zaten ze met oudere vogels en ook andere vogels in het topje van een bijna dode kersenboom, waar ze ook werden gevoerd. Toen scheen de zon nog. Even later viel voor het eerst regen op hun vleugeltjes. Zouden ze Afrika nog halen?

Nog niet vertrokken

De nog niet vertrokken boerenzwaluwen strijken af en toe massaal neer in een jonge solitaire eik aan de akkerrand, vliegen samen over het bewerkte stoppelland, of zorgen voor veel drukte op de delle, waar drie jongen (één viel of vloog er te vroeg uit) nog in een nest vertoeven.

Drukte voor trektocht

Voorafgaande aan de lange tocht naar Afrika zoeken jonge en oude boerenzwaluwen vaak enig vertier, hoog aan de blauwe lucht, maar ook wel op bijzondere plekken op de delle van Stokkink, waar ik er net nog negen op een rij zag zitten op een balkje en een paar nog druk is met het voeren van vier jongen, die pas komende weekend kunnen uitvliegen. 

Jongen goed verzorgd

De vier jonge boerenzwaluwen voorop de delle van Stokkink worden goed verzorgd door hun ouderpaar. Enkele al lang uitgevlogen jongen kwamen vandaag even kijken hoe snel ze groeien, of ze al aan vliegen oe zijn wellicht, maar dat werd door de ouders van de vierling niet op prijs gesteld.

Blijde maaiers

Ze zijn nog niet vertrokken, de boerenzwaluwen op en rond Stokkink. Op jacht naar insecten scheerden ze vandaag over de stoppels van deze week gemaaid graan (triticale) op de es achter de boerderij en een aangrenzende akker, waar vandaag de maïs al is geoogst. Blijde maaiers, nijvre zaaiers, dichtte A.C.W. Staring al in zijn oogstlied. 

Massale avondvlucht

Zo massaal als vanavond hebben ik de boerenzwaluwen in geen jaren boven Stokkink zien vliegen. Heel lang geleden legde ik op een inmiddels al jaren verkleurde foto zo'n tafereel vast op de es bij Stokkink. Vlieggenieën, noemde ik de destijds heen en weer trekkende groepen zwaluwen. Vanavond vlogen ze wat lager en iets minder ver heen en weer. Maar het spektakel was er niet minder om. Waarschijnlijk zijn de meeste van deze vogels bijna klaar voor de terugreis naar Afrika, terwijl binnen nog een paartje druk is met het voeren van jongen.

Als op augustusdraden

Net als eens op ‘augustusdraden’, zo noem ik nog altijd de elektriciteitsdraden die in dit jaargetijde vroeger vol zaten met boerenzwaluwen, was er vanmorgen weer drukte op de delle van Stokkink.

Een dwars veertje

Bij boerenzwaluwen steekt soms een dwars (borst)veertje tussen de vleugels door. Dit verschijnsel is vaak waar we te nemen nadat een volwassen vogel zich uitgebreid in allerlei bochten heeft gewrongen om parasieten weg te halen tussen de veren en vleugels. Bij een zwaluw op een draadje in het achterhuis van Stokkink stak zo gistermorgen een veertje zeer dwars tussen de vleugels door. Bj jongen zie je dit zelden, al is wel mooi te zien bij een jong op hetzelfde draadje (rechts op de 2e foto) om welke veertje het gaat. Mooi vind ik bij jongen, die al enkele weken uit het nest zijn, hoe strak ze in de veren zitten, zoals het andere jong op hetzelfde draadje. De volwassen vogel had nog wat slaap, dutte af en te in en gaapte een keer. 

Bij zondagochtendlicht

Zondagochtendlicht, getemperd door naar de herfst kleurend blad van de oude kastanjeboom, met op de achtergrond rijp graan, valt op de geopende nienduur. Binnen in de schemer op de delle hongerige bekjes van jonge boerenzwaluwen en een paar oudere jongen op een draadje. Bijna toe aan lang vliegen en op insecten jagen om zichzelf te voeden. 

Uitrusten op de delle

Vanmorgen rustte een familie boerenzwaluwen even uit op een draadje tussen de eeuwenoude balken op de delle. Duidelijk zichtbaar aan hun gedrag was dat het een paar betrof – het mannetje zong voor het vrouwtje alsof het nog voorjaar was – met enkele al een paar weken geleden uitgevlogen jongen. Daarnaast vertoefden nog een paar andere vogels in het achterhuis van Stokkink, waaronder een jong dat apart zat en inclusief het paar dat nog jongen heeft, die maar een week oud zijn en nog druk gevoerd worden.

Goed jachtterrein op es

Boerenzwaluwen vlogen vandaag bij een af en toe stevige augustuswind massaal en met een  duizelingwekkende vaart boven het rijpe graan (triticale) op de es achter boerderij Stokkink. Kennelijk is het hier zo rijk aan insecten dat het voor onze zomergasten een aantrekkelijk jachtterrein vormt. 

Spektakel in de lucht

Boerenzwaluwen, jonge en volwassen vogels, gaven vanavond boven Stokkink weer een spectaculaire vliegshow. Ze scheerden druk kwetterend boven het rijpe graan op de es, rond de top van een hoge beuk, langs de wolken en rakelings over de nok van d'olle schöppe.